Ngày 01/11/2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 32/2020/TT-BGDĐT quy định về Điều lệ trường trung học cơ sở (THCS) và trung học phổ thông (THPT), trong đó có nhiều nội dung mới đáng chú ý liên quan đến học sinh, giáo viên ở cấp học này. Thông tư này thay thế Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành “Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông về trường phổ thông có nhiều cấp học”.

1. Không cấm học sinh dùng điện thoại trong giờ

Điều 37 Điều lệ này quy định rõ các hành vi học sinh không được làm như sau:

“Điều 37. Các hành vi học sinh không được làm

1. Xúc phạm nhân phẩm, danh dự, xâm phạm thân thể giáo viên, cán bộ, nhân viên của nhà trường, người khác và học sinh khác.

2. Gian lận trong học tập, kiểm tra, thi, tuyển sinh.

3. Mua bán, sử dụng rượu, bia, thuốc lá, chất gây nghiện, các chất kích thích khác và pháo, các chất gây cháy nổ.

4. Sử dụng điện thoại di động, các thiết bị khác khi đang học tập trên lớp không phục vụ cho việc học tập và không được giáo viên cho phép.

5. Đánh nhau, gây rối trật tự, an ninh trong nhà trường và nơi công cộng.

6. Sử dụng, trao đổi sản phẩm văn hóa có nội dung kích động bạo lực, đồi trụy; sử dụng đồ chơi hoặc chơi trò chơi có hại cho sự phát triển lành mạnh của bản thân.

7. Học sinh không được vi phạm những hành vi bị nghiêm cấm khác theo quy định của pháp luật”.

Như vậy, theo quy định mới này, từ ngày 01/11/2020, học sinh THCS và THPT không còn bị cấm tuyệt đối sử dụng điện thoại di động trong giờ học như Điều lệ trước đây. Thay vào đó, học sinh có thể sử dụng điện thoại di động trong giờ học để phục vụ cho việc học tập (phải được sự cho phép của giáo viên. Đây được coi là một quy định mang tính “cởi mở” hơn trong lĩnh vực giáo dục, nhất là trong thời đại công nghệ số. Quy định này cũng được ủng hộ rất nhiệt tình bởi các thế hệ học sinh, bởi từ nay các em học sinh có thể sử dụng điện thoại di động trong quá trình học để sao chụp, chia sẻ tài liệu học tập hay để tra cứu thông tin, dữ liệu về bài học.

2. Không còn cấm giáo viên dùng điện thoại trong giờ

“Điều 31. Hành vi ứng xử, trang phục của giáo viên, nhân viên

1. Giáo viên, nhân viên không được làm những điều sau đây:

a) Xúc phạm danh dự, nhân phẩm; xâm phạm thân thể của học sinh và đồng nghiệp.

b) Gian lận trong kiểm tra, thi, tuyển sinh; gian lận trong kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, rèn luyện của học sinh; bỏ giờ, bỏ buổi dạy, tùy tiện cắt xén nội dung dạy học, giáo dục.

c) Xuyên tạc nội dung dạy học, giáo dục; dạy sai nội dung kiến thức, sai với quan điểm, đường lối giáo dục của Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước Việt Nam.

d) Ép buộc học sinh học thêm để thu tiền; lợi dụng việc tài trợ, ủng hộ cho giáo dục để ép buộc đóng góp tiền hoặc hiện vật.

đ) Hút thuốc lá, uống rượu, bia và sử dụng các chất kích thích khác khi đang tham gia các hoạt động dạy học, giáo dục.

e) Cản trở, gây khó khăn trong việc hỗ trợ, phục vụ công tác dạy học, giáo dục học sinh và các công việc khác”.

Tương tự như với học sinh, Điều lệ mới này cũng quy định cởi mở hơn đối với việc sử dụng điện thoại di động của giáo viên. Quy định này được nhiều giáo viên ủng hộ, tuy nhiên, cũng cần phải hiểu “cho phép sử dụng điện thoại di động” không có nghĩa giáo viên có thể gọi hoặc nghe điện thoại nói chuyện riêng trong giờ lên lớp. Quy định mới sẽ tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho công tác chuẩn bị bài giảng và dạy học của các thầy cô, nhưng lạm dụng điện thoại sẽ dẫn đến những hậu quả xấu. Vì vậy, hiệu quả của việc áp dụng quy định pháp luật này sẽ phụ thuộc nhiều vào công tác quản lý của các trường học.

3. Học sinh không được lưu ban quá 3 lần trong một cấp học

Đây cũng là một quy định mới được nêu tại Điều lệ này và được áp dụng từ ngày 01/11/2020. Cụ thể, nếu như trước đây theo Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011, học sinh không được lưu ban quá 02 lần trong một cấp học, thì Điều lệ này đã tăng số lần lưu ban lên không quá 03 lần trong một cấp học (Theo khoản 3 Điều 33 của Điều lệ)

4. Học sinh không còn bị cảnh cáo ghi học bạ

Trước đây, Điều lệ ban hành kèm theo Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 quy định học sinh trung học vi phạm kỷ luật nhà trường có thể bị xử lý theo 04 hình thức:

“Điều 42. Khen thưởng và kỷ luật.

…2. Học sinh vi phạm khuyết điểm trong quá trình học tập, rèn luyện có thể được khuyên răn hoặc xử lý kỉ luật theo các hình thức sau đây:

a) Phê bình trước lớp, trước trường;

b) Khiển trách và thông báo với gia đình;

c) Cảnh cáo ghi học bạ;

d) Buộc thôi học có thời hạn”.

Tuy nhiên theo quy định mới, học sinh vi phạm chỉ bị xử lý kỷ luật bằng 03 hình thức:

 “Điều 38. Khen thưởng và kỷ luật

…2. Học sinh vi phạm khuyết điểm trong quá trình học tập, rèn luyện được giáo dục hoặc xử lý kỷ luật theo các hình thức sau đây:

a) Nhắc nhở, hỗ trợ, giúp đỡ trực tiếp để học sinh khắc phục khuyết điểm.

b) Khiển trách, thông báo với cha mẹ học sinh nhằm phối hợp giúp đỡ học sinh khắc phục khuyết điểm.

c) Tạm dừng học ở trường có thời hạn và thực hiện các biện pháp giáo dục khác theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Như vậy học sinh không còn bị cảnh cáo ghi học bạ, cũng không còn bị phê bình trước lớp, trường như quy định cũ. Đây là quan điểm tiến bộ hơn, vừa không làm ảnh hưởng đến tâm lý xấu hổ, tự ti mỗi khi bị phê bình trước đám đông của học sinh, vừa giúp các em có cơ hội để khắc phục khuyết điểm.