Vi bằng và các trường hợp nên lập vi bằng

Theo quy định tại Khoản 3, Điều 2 Nghị định 08/2020/NĐ-CP ngày 08/01/2020 của Chính phủ về tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại: Vi bằng là văn bản ghi nhận sự kiện, hành vi có thật do Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến, lập theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức.

Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi diễn ra thực tế và Vi bằng là nguồn chứng cứ để Tòa án xem xét khi giải quyết vụ việc dân sự và hành chính theo quy định của pháp luật; là căn cứ để thực hiện giao dịch giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật. Do đó, các trường hợp nên lập vi bằng gồm:

Xác nhận tình trạng nhà khi mua nhà.
Xác nhận tình trạng nhà trước khi cho thuê nhà;
Xác nhận tình trạng nhà, đất bị lấn chiếm;
Xác nhận tình trạng nhà liền kề trước khi xây dựng công trình;
Xác nhận việc chiếm giữ nhà, trụ sở, tài sản khác trái pháp luật;
Xác nhận tình trạng tài sản trước khi ly hôn, thừa kế;
Xác nhận hàng giả bày bán tại cơ sở kinh doanh, thương mại;
Xác nhận việc giao hàng kém chất lượng;
Xác nhận hành vi cạnh tranh không lành mạnh;
Xác nhận việc tổ chức cuộc họp của Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị;
Xác nhận mức độ ô nhiễm;
Xác nhận sự chậm trễ trong thi công công trình;
Xác nhận tình trạng công trình khi nghiệm thu;
Xác nhận các hành vi trái pháp luật trong lĩnh vực tin học, báo chí, phát thanh, truyền hình như: đưa các thông tin không đúng sự thực; đưa thông tin khi chưa được phép người có thẩm quyền; vu khống…
Xác nhận các giao dịch mà theo quy định của pháp luật không thuộc thẩm quyền công chứng của tổ chức hành nghề công chứng; những việc không thuộc thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân các cấp;
Xác nhận tình trạng thiệt hại của cá nhân, tổ chức do người khác gây ra;
Xác nhận việc từ chối thực hiện công việc của cá nhân, tổ chức mà theo quy định của pháp luật cá nhân, tổ chức đó phải thực hiện;
Xác nhận các sự kiện pháp lý khác như việc đặt cọc, gửi giữ tài sản, ghi nhận thông tin trên mạng internet có ảnh hưởng đến cá nhân, tổ chức yêu cầu lập vi bằng,….

Vi bằng không thay thế văn bản công chứng, văn bản chứng thực, văn bản hành chính khác. Tuy nhiên, vi bằng được lập bởi Thừa phát lại, là người có đủ các tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật và được bổ nhiệm để thực hiện, đồng thời việc lập vi bằng phải tuân theo các quy định chặt chẽ về hình thức và nội dung, việc ghi nhận sự việc phải đảm bảo tính thực tế, khách quan. Vì vậy, trong thực tế hiện nay, Vi bằng ngày càng được sử dụng nhiều và có vai trò quan trọng nhằm giảm thiểu những rủi ro pháp lý, hạn chế các tranh chấp phát sinh.